INGURUA ETA PARKE NATURALAK
INGURUA ETA PARKE NATURALAK
Valderejo-Sobrón-Árcena mendilerroa izeneko lurralde-eremuak, Kontserbazio Bereziko Eremua (KBE), ia 7.000 hektarea hartzen ditu Arabako Haranen eskualdean, Arabako Lurraldearen mendebaldean. Lurralde horrek bi sektore ditu, Burgoseko San Zadornil enklabeak bereiziak: Valderejo sektorea, Puron ibaiak zeharkatzen duen goi-harana, eta Sobrón-Árcena sektorea, mendilerroaren hego-ekialdeko zatia, Ebro eta Omecillo haranetarantz. Gaubeako iparraldean Santiago Mendiaren Monumentu Naturala dago, Nerbioi ibaiaren jaiotza bezala ezagutzen dena. Lurralde osoa populazio-dentsitate txikiagatik eta azaleratze harritsuak dituzten baso-eremu zabalengatik bereizten da, eta habitat- eta espezie-aniztasun aparta du, Batasunaren intereseko 28 habitat-mota baititu, horietako bost lehentasunezkoak, eta flora eta fauna mehatxatuen presentzia nabarmena.
Angosto kanpina azalera handi horren atarian dago, Gaubeako haranaren erdian.
VALDEREJOKO PARKE NATURALA
1992an Arabako lehen Parke Naturala izendatu zuten. Basoak eta kareharrizko formazio malkartsuak nagusi diren paisaia honetan, Purón ibaiaren haizpitartearen garrantzia nabarmentzen da, Valderejo ipar-mendebaldetik hego-ekialdera zeharkatzen duen paisaia-harribitxia baita, Ebro ibaian itsasoratu arte, Burgoseko probintzian. Inguru horretan aberastasun ekologiko aparta dago, ondo kontserbatutako habitatak eta arriskuan dauden landare-espezieen aniztasuna dago, hala nola Buxbaumia viridis eta Narcissus asturiensis. Gainera, fauna-mota ugari daude, bisoi europarra, igaraba, galzor-arranoa eta ibai-karramarroa adibidez, bai eta kiroptero eta hegazti harkaiztar ugari ere. Recuenco (1239m) da bere tontorrik garaiena
+ info
OBARENES MENDIAK – SAN ZADORNIL PARKE NATURALA
Burgoseko La Bureba eta Las Merindades lurretan dagoen naturagune babestu hau Parke Natural izendatua izan zen 2006an. Gaubeako haranarekin egiten du muga San Zadornil jurisdikzioan barrena. Bertan, landaredi mediterraneo-atlantikoa dago, arroilen eta haizpitarteen artean doana, eta pagadiak eta hariztiak, baita erkameztiak, sabinarrak eta artadiak barne hartzen ditu. Ingurumen-aberastasun horrek bertan bizi diren hainbat hegazti-espezie egotea errazten du, eta migrazioetan igarotze-eremu gisa erabiltzen dute; horregatik, Europar Batasunak Hegaztientzako Babes Bereziko Eremu izendatu zuen 2000. urtean. Mendilerro ugari ditu, Humión (1434m) tontorra garaiena delarik.
+ infoSANTIAGO MENDIA NATURA MONUMENTUA
Burgoseko probintziaren ipar-ekialdean, Gaubea iparraldetik ere mugakide dela, ibilbide hau dago, Nerbioi ibaiaren sorrera sortu duen anfiteatro handian amaitzen dena. Hemen Europako ur-jauzi handienetako bat aurkitzen dugu, eta prezipitazio ertainak daudenean bakarrik ikus daiteke; izan ere, lur karstikoaren ondorioz, ura kanoiaren beheko aldetik iragazi eta isurtzen da. Goitik, Amurrio (Araba) eta Urduña (Bizkaia) ikus daitezke, baita mendilerroko hormetan habia egiten duten hegazti harrapari eta sarraskijale ezberdinak ere sumatu daitezke. 900 metroko altueran pagoak eta sastrakadia duten txilardiak dira bereizten diren bi ekosistemak. El Charlazo (937m) gailur enblematikoena da, non Urduñako Ama Birjinaren estatua dago.
+ info